مفهوم اصطلاحات بانکی کاربردی ( انواع انتقال وجه و تسویه ها)

معنای اصطلاحات بانکی کاربردی و مهم

شاید برای شما هم پیش آمده باشد برای دریافت خدمات بانکی یا حتی واریز پول به شعب بانکی مراجعه کنید و با شنیدن اصطلاحات بانکی کاربردی و مهم پرداختی گیج شوید!

← فرق واریز شاپرکی، ساتنا و پایا چیست؟

← پاشا یعنی چه؟!

← سانتا چیست ؟

← شبکه بانکی شاپرک چیست ؟

در ادامه مفهوم برخی از اصطلاحات بانکی کاربردی، انواع سامانه ها و سیکل های انتقالات وجه و تسویه ها را بررسی می‌کنیم.

سامانه هاي ملي پرداخت

تمامی سامانه های پرداخت از جمله شتاب، ساتنا، پایا و … که همگی تحت نظارت بانک مرکزی هستند.

شتاب (شبکه تبادل اطلاعات بانکی)

شبکه تبادل اطلاعات بین بانکی باهدف یکپارچه سازی سامانه های کارت تمامی بانک ها که انتقال اینترنتی پول، برداشت وجه نقد، پرداخت قبوض و … را در برمی‌گیرد.

شاپرک(شبکه الکترونیکی پرداخت کارت)

شاپرک ناظر و کنترل کننده کلیه تراکنش های حاصل از ابزارهای پرداخت است و عملیات فنی و اجرایی تسویه ها را نیز کنترل می‌کند.

ابزار پرداخت: هر وسیله‌ای که با استفاده از آن بتوان عملیات انتقال وجه را انجام داد.

پایا (سامانه پاياپاي الکترونيک)؛ اصطلاحات بانکی کاربردی

پایا زیرساخت اصلی برای انتقال پول بین بانکی در مبالغ انبوه و هسته اصلی حواله ها و انتقال وجه بین بانکی است.

سحاب (سامانه حواله الکترونيکي بين بانکي)

انتقال وجه از کارت بانکی به هر بانک دلخواه عضو مرکز شتاب توسط این سامانه پشتیبانی می‌شود و انتقال وجه از کارت بانکی به بانک دلخواه از طریق شعب بانکی، دستگاه خودپرداز و اینترنت بانک امکان پذیراست.

ساتنا (سامانه تسویه ناخالص آتی)؛ اصطلاحات بانکی کاربردی

ساتنا برگرفته از Real Time Gross Settelment است و افرادی که یکی از انواع حساب جاری، پس‌انداز و مدت دار را داشته باشند می‌توانند مبالغ بالای ۱۵ میلیون تومان را در همان روز به حساب دیگری واریز کنند.

این سامانه برای انتقالات بین بانکی و جا‌به‌جایی مقابل انبوه طراحی شده است و انتقال وجه در این سامانه در صورتی که حساب موجودی داشته باشد حتما انجام می‌شود و قطعی است.

همه چیز راجع به ساتنا ( ساتنا چیست )

اگر حساب موجودی نداشته باشد درخواست تا شب در صف انتظار می‌ماند و درصورتی که موجودی حساب کافی نباشد درخواست ساتنا باطل می‌شود.

سقف واریز ساتنا ( سقف انتقال وجه با ساتنا )

در حال حاضر به کمک انتقال وجه با روش ساتنا می‌توانید به دو طریق نسبت به انتقال وجه اقدام کنید. در صورتی که به شعبه بانکی مراجعه کنید، محدودیت انتقال ساتنا برایتان وجود ندارد. در صورتی که از اینترنت بانک استفاده می‌کنید، حداکثر با استفاده از رمز ثابت می‌توانید تا ۵۰۰ میلیون ریال انتقال وجه انجام داده و در صورت استفاده از دستگاه توکن تا ۲ میلیارد ریال می‌توانید انتقال وجه داشته باشید.

ساتنا جایگزین چک های رمزدار بین بانکی است.

ساعت کاری ساتنا در دستور پرداخت بین مشتری ۱۴ و در دستور پرداخت بین بانکی ۱۴:۳۰ دقیقه اعلام شده است. به این ترتیب با ذکر نام بانک گیرنده، شماره حساب یا شماره شبای مقصد، و نام دریافت کننده می‌توانید دستور پرداخت را به ساتنا صادر کنید. بر اساس دستور پرداخت صادره، وجه به صورت الکترونیکی از گیرنده به حساب فرستنده منتقل می‌شود.

نقاط دسترسی به سرویس ساتنا
– شعب بانک انتقال وجه بدون محدودیت
– اینترنت بانک حداکثر انتقال وجه با رمز ۵۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال ، با دستگاه توکن ۲ میلیارد ریال

تابا (سامانه تسويه اوراق بهادار الکترونيکي)

تابا سامانه انتشار و تسویه اوراق بهادار الکترونیکی مورد تایید بانک مرکزی است و اوراق بهادار را همراه با مشخصات صاحب آن ثبت می‌کند.

لازم به ذکر است فقط بانک ها به این سامانه دسترسی دارند و می‌توانند اوراق را به نیابت از مشتریان خود خرید و فروش کنند.

چکاوک

این سامانه چک های کاغذی بین بانکی را به صورت الکترونیک پذیرش و پردازش می‌کند و تمامی تراکنش ها فقط با استفاده از تصویر چک انجام می‌شوند.

صدور چک به مبلغ دلخواه، حل شدن مشکلات حمل و نقل چک کاغذی از جمله فواید این سامانه است.

پاشا؛ اصطلاحات بانکی کاربردی

شاید سامانه پاشا نسبت به بقیه سامانه ها کمتر معروف باشد و از جمله اصطلاحات بانکی کاربردی نباشد.

پاشا، سامانه تسویه شبکه الکترونیکی پرداخت کارت و یا پایای شاپرک می‌باشد که دستور پرداخت‌های ارسالی به سامانه پایا را تولید می‌کند.

شبا (شناسه حساب بانکی ایران)

شبا شناسه‌ای متشکل از ۲۶ کاراکتر (حرف وعدد) است که بر اساس استاندارد، یک شماره حساب خاص را در یک بانک در سطح بین‌الملل به صورت منحصر به فرد مشخص می‌کند.

سامانه‌های حواله الکترونیکی بین‌بانکی نظیر ساتنا و پایا بر اساس شبا فعالیت می‌کنند.شبا تمام اطلاعات یک شماره حساب معمولی را دارد. از این رو با دانستن شبا، بدون اینکه نگران سایر جزئیات حساب باشید، می‌توانید وجه را به آن منتقل نموده یا از طریق آن پول دریافت کنید.

gpac مخفف چیست

gpac معنای مختلفی دارد. در بانکداری و امور مالی می‌توان گفت مخفف اصطلاح انگلیسیGlobal Programme of Action Coalition است. برای نمونه می‌توانید مطلب gpac بانک صادرات چیست را مطالعه کنید.

شبکه بانکی شاپرک چیست

شاپرک، مخفف شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی است که به عنوان رابطی بین بانک مرکزی، شبکه بانکی و شرکت‌های  psp فعالیت می‌کند. شاپرک به جهت سامان دهی دستگاه‌های پایانه فروش و کنترل رقابت بانک‌ها تشکیل شده است. به طور کلی می‌توان گفت از جمله مهم‌ترین وظایف شاپرک برای سامان دهی، دادن مجوز به شرکت‌های psp و یا لغو آن است. مهم‌ترین وظایف شاپرک شامل:

• اعطای مجوز به شرکت‌های psp
• انتشار گزارش اقتصادی در فضای پرداخت الکترونیک
• اعطای مجوز به شرکت‌های پرداخت یار
• اعطای تایدیه به کارت خوان‌های موبایلی
• نظارت بر درگاه‌های پرداخت اینترنتی

فرق شبکه شتاب و شاپرک چیست؟

به طور کلی می‌توان گفت شاپرک، شبکه‌ای مشابه شتاب است که موجب اتصال شبکه‌های پرداخت پایانه‌ فروشگاهی بانک‌ها را به شبکه بزرگ‌تر می‌شود. تمام تراکنش‌های الکترونیک شبکه بانکی، بدون گذر از سوئیچ شرکت‌های psp  شاپرک، از زیر ساخت شبکه شتاب می‌گذرد. این درحالی است که شاپرک تنها تراکنش‌های پذیرفته شده را روی پایانه‌های شرکت‌های psp ثبت می‌کند.